Οι διαθέσιμες θεραπείες για τη νόσο που ονομάζεται καρκίνος τα τελευταία χρόνια έχουν πολλαπλασιαστεί, αυξάνοντας όχι μόνο την συνολική επιβίωση των ασθενών, αλλά και την ποιότητα ζωής. Έχουμε συνειδητοποιήσει άραγε πως γύρω μας συχνά υπάρχουν άτομα που βρίσκονται υπό χημειοθεραπεία αλλά δεν το έχουμε αντιληφθεί; Ο λόγος είναι πως οι παρενέργειες είναι λιγότερες και πιο εύκολα διαχειρήσιμες, οπότε κάθε ασθενής συνεχίζει κανονικά την καθημερινότητά του.
Από την εποχή του Ιπποκράτη έχει τονιστεί η σημασία της διατροφής όχι μόνο σαν μέτρο πρόληψης, αλλά και θεραπείας διαφόρων νοσημάτων. Αντίστοιχα τα τελευταία χρόνια αποσαφηνίζεται η σημασία μιας ισορροπημένης διατροφής σαν ένα επιπλέον μέτρο πρόληψης για τον καρκίνο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, έχοντας λάβει υπόψη αποτελέσματα διαφόρων μελετών έχει καταλήξει σε ένα σημαντικό συμπέρασμα. Ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος, (ΔΜΣ) σχετίζεται με συγκεκριμένα είδη καρκίνου όπως ο οισοφάγος, το πάγκρεας, το ήπαρ, το παχύ έντερο, νεφρός, ενδομήτριο και μαστός σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση ιδίως. Πώς συμβαίνει αυτό; Η παχυσαρκία όπως αυτή ορίζεται από τον αυξημένο ΔΜΣ οδηγεί στο μεταβολικό σύνδρομο. Έναν συνδυασμό δηλαδή δυσλιπιδαιμίας (αυξημένη χοληστερίνη) και σακχαρώδη διαβήτη (αντίσταση στην ινσουλίνη) που συνδυαστικά επηρεάζουν είτε την πιθανότητα διάγνωσης καρκίνου είτε την μετά τη διάγνωση, πρόγνωσή του.
Η διατροφή δηλαδή επιδρά στον οργανισμό μέσω δύο οδών, αρχικά μέσω επιβάρυνσης του λόγω των προσλαμβανόμενων αυξημένων θερμίδων, αλλά και προληπτικά μέσω προστατευτικών από τη τροφή συστατικών.
Μελέτη έχει υποστηρίξει πως αυξημένη για παράδειγμα κατανάλωση πρωτεΐνης σε άτομα 50-65 ετών συσχετίζεται με έως 4 φορές μεγαλύτερη θνησιμότητα από καρκίνο, δεν είναι άγνωστη άλλωστε η σχέση του κόκκινου κρέατος με τον καρκίνο, ιδίως σε προστάτη, ωοθήκες, παχύ έντερο και νεφρό. Όλες οι συστάσεις καταλήγουν στους ίδιους πυλώνες διατροφικών οδηγιών. Διατήρηση σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα, άσκηση σε εβδομαδιαία βάση, φρούτα και λαχανικά στο ημερήσιο διαιτολόγιο και συγκρατημένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος όπως και αλκοόλ. Εδώ έρχονται και πολλές άλλες μετα-αναλύσεις που δείχνουν πως η τήρηση αυτών των απλών οδηγιών μειώνουν σε κάποιο ποσοστό τη πιθανότητα διάγνωσης συγκεκριμένων τύπων καρκίνου. Βέβαια ναι μεν δεν αποκλείεται η πιθανότητα διάγνωσης, αλλά σίγουρα είναι ένα σημαντικό μέτρο πρόληψης που ο κάθε ένας και η κάθε μία μπορεί να ακολουθήσει. Επιπλέον ελπίδα έχει προσδώσει στα παχύσαρκα άτομα μια μελέτη -τα οποία θεωρούν πως ακόμα κι αν χάσουν βάρος δεν θα ωφεληθούν- η οποία δείχνει μείωση διάγνωσης καρκίνου ενδομήτριου κατά 29% σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση οι οποίες έφεραν τον ΔΜΣ στα φυσιολογικά επίπεδα.
Ωστόσο εδώ να τονιστεί πως η παχυσαρκία που προκύπτει σαφώς μέσα από κακή διατροφή δεν επηρεάζει μόνο την πιθανότητα διάγνωσης καρκίνου, αλλά και την πορεία της νόσου, καθώς φαίνεται πως είτε η μορφή είναι πιο επιθετική είτε η θεραπεία λιγότερο αποτελεσματική. Αυτό προκύπτει από περιπτώσεις ασθενών με καρκίνο σε μαστό, παχύ έντερο, προστάτη, πάγκρεας, ωοθήκες και αιματολογικές κακοήθειες. Σαφώς εδώ υπάρχουν από πολλούς αντιρρήσεις για την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων, εντούτοις είναι καλό να το λάβουμε υπόψη μας.
Οπότε που καταλήγουμε; Οι συστάσεις είναι σε όλους μας γνωστές, αυτό που έχει σημασία είναι να αντιληφθούμε τη σημαντικότητα του θέματος. Το αν η υπερβολική κατανάλωση γλυκών, κόκκινου κρέατος και η έλλειψη από το διατροφολόγιο φρούτων, οσπρίων, λαχανικών, επιβαρύνει την υγεία μας όλοι λίγο ή πολύ το ξέρουμε. Τώρα τονίσαμε πως αυτά επηρεάζουν μια συγκεκριμένη νόσο, τον καρκίνο.
Συνεπώς ας σκύψουμε πάνω στο θέμα αυτό, ας ασχοληθούμε λίγο περισσότερο, να καλλιεργηθεί μέσα μας η προσοχή για τη διατροφή μας. Όχι με ακρότητες, αλλά με ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, κάτι που με τη βοήθεια ειδικών όλοι μπορούμε να πράξουμε στην καθημερινότητά μας.